Yunanistan, akıllı su sayacı projelerine 500 milyon avroluk aşırı harcama yapıldığı iddialarını araştırıyor

Yunanistan Ulusal Şeffaflık Kurumu (EAD), belediyeler ve yerel su ve kanalizasyon şirketleri (DEYA) tarafından akıllı su sayaçlarının takılması için ayrılan 500 milyon avroya kadar AB kalkınma fonunun kötüye kullanıldığı iddialarını inceliyor.

Dava, AB tarafından finanse edilen programla ilgili çok sayıda şikayet dosyası alan Yunanistan Rekabet Komisyonu ve Atina’daki Avrupa Kamu Savcılığı (EPPO) tarafından da soruşturuluyor.

Soruşturmaya yakın kaynaklar, isimlerinin açıklanmaması kaydıyla gazeteye, soruşturmacıların tedarikte yer alan kişilere karşı potansiyel olarak suçlayıcı deliller ortaya çıkardığını söyledi. Konu, son haftalarda hükümet yetkilileri arasında giderek daha fazla ilgi görüyor.

EAD, akıllı sayaçların tedarik ve kurulum prosedürlerini araştırdığını ve Orta ve Batı Makedonya’daki üç belediyede denetimler gerçekleştirdiğini doğruladı. Kamu yararına tanıklık koruması kapsamında şirket içi belgeleri sunan bir ihbarcının sağladığı bilgilere dayanarak daha kapsamlı bir soruşturma yürütülüyor.

Program, Yunanistan’ın AB destekli entegre su temini yönetimi Ulusal Stratejik Referans Çerçevesi (ESPA) kapsamında Aralık 2023’te yapılan teklif çağrısından kaynaklanmaktadır. Çevre ve İklim Değişikliği Programı Özel Yönetim Otoritesi (EYD PEKA), başvuruları değerlendirerek her biri ortalama 9 milyon avro bütçeli 55 projeyi onaylamış ve toplam harcama 500 milyon avroya yaklaşmıştır.

EAD ve EPPO’ya yapılan şikayetlere göre, projeler aşırı pahalı olabilir. İhbarcının, akıllı su sayaçlarının piyasa fiyatlarının %700’üne varan fiyatlarla satın alındığını gösteren veriler sunduğu bildirildi. Bir vakada, Orta Makedonya’daki bir DEYA’nın sayaç başına 115 avro ödediği bildirilirken, Selanik’teki bir başka DEYA’nın benzer bir proje için birim başına 282 avro ödediği iddia edildi. Kıbrıs’taki benzer tesisatların maliyeti ise sayaç başına yaklaşık 83 avro.

Şikayetlerde ayrıca, onaylanan 55 projenin çoğunda tekliflerin benzer ve piyasa fiyatlarının yüzde 200’e kadar üzerinde olması nedeniyle bir fiyat tespit kartelinin varlığı da iddia ediliyor.

Araştırmacılar ayrıca, birçok projenin yeterli teknik çalışma yapılmadan yürütüldüğü ve bunun belediyeleri ve DEYA’yı sinyal tekrarlayıcılar gibi aşırı miktarda ekipman satın almaya ve toplam maliyetleri yükseltmeye yönelttiği iddialarını da inceliyor. Kiklad Adaları’ndaki bir projede akıllı sayaç yazılımı için 2 milyon avro harcandığı bildiriliyor.

Raporda, projelerin onaylanmasının yalnızca yerel yönetimlere ait olmadığı belirtildi. Nihai kararlar EYD PEKA ve ESPA Genel Sekreterliği tarafından alındı. İhbarcı ayrıca, EYD PEKA başkanını, proje onaylarını hızlandırmak için teknik çalışmalardaki eksiklikleri ve diğer tutarsızlıkları görmezden gelmeye teşvik etmekle suçladı.

Yetkililer, devam eden soruşturmalarla ilgili henüz kamuoyuna açıklama yapmadı.